تخم نطفه دار قو

قو یکی از زیباترین و مهربان‌ترین پرندگان آبزی جهان است که وفاداری و محبت آنها در یک رابطه عاشقانه برای همه اثبات‌شده است. میزان تخم‌گذاری این پرنده کم است و تخم نطفه دار قو از کمیاب‌ترین تخم‌های موجود در ایران است چون نگهداری و پرورش قو مانند مرغ و غاز رواج ندارد ولی ما قصد داریم در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها و همچنین شرایط نگهداری این پرنده زیبا بپردازیم. اگر علاقه‌مند به پرورش قو هستید بهتر است با مطالعه مطالب زیر در مورد انتخاب خود بیشتر فکر کنید و با در نظر گرفتن شرایط خود، هر چه زودتر دست بکار شوید. پرورش قو علاوه بر ایجاد سود و درآمد، روشی برای بقای نسل این پرنده زیبا است.

 

معرفی کامل و مختصر قو

قو، بزرگ‌ترین پرنده آبزی از خانواده غازسانان است به‌طوری‌که اندازه بدن آن از اردک و غاز بزرگ‌تر است. این پرنده با گردن بلند، بدن سنگین و پاهای بزرگ، هنگام شنا به‌راحتی سر می‌خورد و ضربات آهسته بال‌ها و گردن کشیده هنگام پرواز، جلوه بسیار زیبایی به این پرنده می‌دهد. قوها هنگام مهاجرت به شکل v پرواز می‌کنند و سرعت پرواز یا شنای هیچ پرنده دیگری به‌سرعت قو نمی‌رسد. تاکنون 7 گونه مختلف از قو یافت شده است که رایج‌ترین آنها قو سیاه، قو گردن سیاه، قو فریادکش و قو گنگ می‌باشد و در ادامه به بررسی ویژگی‌های هر کدام می‌پردازیم:

 

قو سیاه

قو سیاه یکی از سه گونه موجود در نیمکره جنوبی است و زیبایی ترکیب رنگ سیاه و نارنجی جلوه بسیار منحصربه‌فردی به این پرنده می‌دهد. جوجه قو سیاه به رنگ خاکستری است و به‌مرورزمان با بالا رفتن سن، رنگ بال‌ها تیره‌تر می‌شود. منقار قو سیاه به رنگ نارنجی است که نوک آن حالت کم‌رنگ‌تری دارد. گردن قو سیاه نسبت به اندازه بدن آن بلندتر است و حالت s شکل آن باعث جذابیت بیشتر این پرنده می‌شود.

اندازه بدن قو سیاه نر بزرگ‌تر از جنس ماده است و منقار بلندتر و صاف‌تر جنس نر بیشتر جلب‌توجه می‌کند.

میزان جمعیت: 500.000

بالاترین سرعت: 80 کیلومتر بر ساعت

طول بدن: 142 – 110 سانتی‌متر

طول عمر: 40 سال

وزن بدن: 9 – 3.7 کیلوگرم

طول بال: 2 – 1.6 متر

این پرنده برای اولین در سال 1800 به‌عنوان پرنده زینتی معرفی شد. قوهای سیاه برای زندگی جفت می‌شوند و رابطه‌های هم‌جنس هم در بین آنها مشاهده می‌شود. برخلاف تصور همه، این پرنده‌ها قادر به پرواز و مهاجرت هستند ولی در فصل جفت‌گیری، به خاطر تولیدمثل همه پرهای خود را به‌طور موقت از دست می‌دهند که این اتفاق باعث می‌شود که برای یک مدت موقت، قدرت پرواز خود را از دست بدهند.

 

قو فریادکش

قو فریادکش، یک پرنده آبزی بسیار زیبا است که بدن سنگینی دارد و گردن بلند خود را هنگام شنا و پرواز صاف نگه می‌دارد. منقار این پرنده از پیشانی شروع می‌شود و به‌تدریج پایین می‌آید.

طول بدن: 158 – 138 سانتی‌متر

وزن بدن: 12 – 7 کیلوگرم

طول بال: 2 متر

پرهای بدن قو فریادکش به رنگ سفید است که با منقار و پاهای سیاه ترکیب می‌شود. جوجه قوها به رنگ قهوه‌ای – خاکستری هستند.

قو فریادکش در آب‌های کم‌عمق از علوفه تغذیه می‌کند و برای خوردن جلبک‌ها به زیر سطح آب می‌رود. این قو به غلات و محصولات دامی باقی‌مانده در مزارع نیز علاقه‌مند است.

قوهای فریادکش در اوایل دومین زمستان زندگی خود جفت می‌شوند و برخی از آنها هم برای اولین بار در 3 سالگی شروع به لانه‌سازی می‌کنند. این قوها در اواسط تابستان همه پرهای خود را از دست می‌دهند و حدوداً یک ماه قادر به پرواز نیستند. این ضعف باعث می‌شود که بیشتر از قبل آسیب‌پذیر باشند به همین دلیل بیشتر خودشان را در فضاهای پوشیده پنهان می‌کنند تا از خطر حمله شکارچیان در امان بمانند.

بیشتر قوهای فریادکش در فصل زمستان بخش قابل‌توجهی از وزن خود را از دست می‌دهند و چند هفته قبل از شروع لانه‌سازی، دوره بسیار حساسی است که ماده باید در این دوره با تغذیه و استراحت مناسب انرژی لازم برای تخم‌گذاری و جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو را به دست بیاورد.

 

قو گردن سیاه

همان‌طور که از اسم آن مشخص است، گردن این قو به رنگ سیاه و به‌غیراز گردن، تمامی بخش‌های بدن آن به رنگ سفید است. یک ویژگی ظاهری باعث تفکیک جنس نر و ماده می‌شود که آن، برجستگی قرمز موجود روی فک پایین مردان در فصل جفت‌گیری است. بااینکه بال‌های قو گردن سیاه کوتاه است ولی قدرت و سرعت پرواز این قو همانند دیگر قوها زیاد است.

طول بدن: 102 تا 124 سانتی‌متر

وزن بدن: 4 تا 5.4 کیلوگرم

طول بال: 177 – 135 سانتی‌متر

قوهای گردن سیاه علف خوار هستند و عمدتاً از گیاهان آبزی تغذیه می‌کنند. اندازه هر کلاچ 4 تا 8 تخم است که هر تخم نطفه دار قو گردن سیاه برای تبدیل به جوجه تقریباً به 36 روز زمان نیاز دارد. این قو در 4 سالگی به بلوغ می‌رسد و میانگین طول عمر آن 10 سال است اما یک قو گردن سیاه تا 30 سال هم می‌تواند زندگی کند.

 

قو گنگ

این پرنده عجیب‌وغریب در بسیاری از افسانه‌های روسی و اروپایی نقش دارد. گردن قو گنگ بسیار بلند است و حالت S شکل دارد. هنگام شنا این حالت را حفظ می‌کند و بال‌های خود را کمی بالاتر از قسمت پشت خود نگه می‌دارد.

طول بدن: 170 – 125 سانتی‌متر

وزن بدن: 11- 9 کیلوگرم

طول بال: 2.5 – 2 متر

طول عمر: 10 سال

اگرچه این قو بیشتر در پارک‌های شهری، خلیج‌ها و دریاچه‌های شمال غربی اقیانوس آرام و میدآتلانتیک یافت می‌شود اما بومی آمریکای شمالی نیست.

رفتار پرخاشگرانه و اشتهای زیاد این پرنده‌ها اغلب اکوسیستم‌های محلی را مختل می‌کند، گونه‌های بومی را آواره می‌کند و حتی برای انسان نیز خطر به بار می‌آورد. قو گنگ کاربرد تزئینی دارد و هنوز هم استخرها و دریاچه‌های آمریکای شمالی بهترین مکان برای یافتن این پرنده‌های زیبا هستند. این قوها رابطه طولانی‌مدتی دارند و روش ابراز عشق دو طرف، زبانزد کل جهان است.

 

جفت‌گیری و تولیدمثل قو

فصل تولیدمثل بستگی به نوع نژاد دارد و بین اوایل بهار تا اواخر تابستان متغیر است. قوها برای زندگی جفت می‌شوند و تا وقتی‌که جنس ماده قدرت تخم‌گذاری را از دست نداده باشد یا یکی از طرفین فوت نکند، جفت همدیگر باقی می‌مانند.

با شروع فصل جفت‌گیری، هورمون‌های موجود در بدن ماده باعث ترشح تخمک از تخمدان می‌شود. تخمدان قو ماده تخمک‌های بسیار ریزی آزاد می‌کند و بارورسازی تخمک توسط اسپرم قو نر انجام می‌شود و عمل جفت‌گیری در فضای زیر تخمدان انجام می‌شود.

این همان اتفاقی است که هنگام انجام تلقیح مصنوعی رخ می‌دهد به این صورت که در لقاح مصنوعی هم اسپرم نر توسط یک لوله به دستگاه تناسلی ماده تزریق می‌شود و سپس به مجرا (لوله بین واژن و تخمدان) می‌رود. اسپرم پس از ورود به مجرای تخمدان، به‌سرعت به سمت داخل شکم حرکت می‌کند. اگر تخمک تازه‌ای وجود داشته باشد، اسپرم توانایی بارور کردن آن را دارد و به خاطر همین برخورد، یک جنین تشکیل می‌شود. اگر تخمک بارور نشود به‌عنوان یک تخم قو بدون نطفه از بدن قو ماده خارج می‌شود.

بعد از انجام عمل لقاح، تخمک با انقباضات عضلانی به سمت پایین مجرای رحم حرکت می‌کند. در حین حرکت جنین، اجزای اضافی به‌صورت قطعه‌قطعه به آن اضافه می‌شوند بنابراین تخم نطفه دار قو نهایی که از ماده خارج می‌شود دارای یک پوسته قوی برای محافظت از جنین و همچنین مواد مغذی لازم برای رشد آن می‌باشد.

تخم قو با اندازه 12 در 7 سانتی‌متر و وزن 350 گرم، یک تخم بزرگ محسوب می‌شود. هرچند اندازه هیچ تخمی به اندازه تخم شترمرغ نمی‌رسد، بااین‌وجود تخم‌های قو هم نسبت به اندازه تخم دیگر پرنده‌ها بزرگ‌تر هستند. اگر بخواهیم به بررسی دلیل بزرگی تخم قو اشاره‌کنیم، باید نحوه تشکیل تخم را توضیح بدهیم.

سفیده، اولین لایه است که به تخم قو اضافه می‌شود. وظیفه این لایه حمایت از زرده و تأمین پروتئین لازم برای رشد جنین است. درواقع، جنین موجود در تخم نطفه دار قو هنگام رشد از سفیده تغذیه می‌کند.

بعد از سفیده، 2 لایه دیگر نیز به تخم قو اضافه می‌شود که یک غشای داخلی و دیگری غشای خارجی است. غشای داخلی، سفیده و جنین را محصور می‌کند و در این مرحله سفیده بیشتری به محتویات تخم اضافه می‌شود.

سرانجام، در قسمت تحتانی مجرای تخمک، تخم تشکیل‌شده وارد رحم می‌شود و در آنجا پوسته سخت به تخم اضافه می‌شود. پوسته تخم قو دارای منافذ زیادی است چون جنین در حال رشد نیاز به تبادل هوا، خارج کردن کربن دی‌اکسید و دریافت اکسیژن از محیط خارجی دارد. اضافه شدن پوسته سخت و سفت یک روز طول می‌کشد و سپس رنگ‌دانه‌ها به تخم اضافه می‌شود و تخم قو آماده بیرون آمدن از قو ماده می‌شود.

 

نحوه رشد استخوان‌های جنین

پوسته تخم قو حاوی مقدار زیادی کربنات کلسیم است که جنین در حال رشد مقداری از این کلسیم را جذب می‌کند به همین دلیل هر چه قدر که به پایان دوره جوجه‌کشی نزدیک می‌شویم، پوسته تخم نطفه دار قو نازک‌تر می‌شود که این موضوع باعث راحت‌تر بیرون آمدن جوجه از تخم می‌شود.

یک نکته جالب دیگر این است که جوجه قوهایی که از تخم‌های بزرگ‌تری بیرون می‌آیند، شانس بیشتری برای زنده ماندن دارند و دلیل آن هم این است که تخم‌های بزرگ‌تر، مواد مغذی بیشتری در زرده خود دارند. جوجه خارج‌شده از تخم نطفه دار قو، بقایای زرده تخم را جذب می‌کند تا غذای لازم برای هفته اول را از آن تأمین کند.

 

شرایط نگهداری و پرورش قو

تغذیه

قوها در طبیعت به دنبال غذا می‌گردند و با این روش، بخشی از رژیم غذایی خود را تأمین می‌کنند. استفاده از خوراک پرندگان آبزی با پلت پروتئینی 20% – 13% برای یک قو، ایده خوبی است. برگ، دانه ، گیاهان آبزی، جلبک، علف، بی‌مهرگان کوچک، لارو، ماهی و حشرات جزو علایق این پرنده هستند. قوها ممکن است اسفناج، کاهو سبز، هویج خردشده، کرفس، جوانه یونجه و سبزیجات دیگر را نیز مصرف کنند. ذرت ترک‌خورده، برنج قهوه‌ای، عدس و نخود خورد شده هم پتانسیل این را دارند که در رژیم غذایی قو قرار بگیرند.

مسکن

قوها در برابر گرما و سرما مقاوم هستند. قوها پرنده آبزی هستند و نیاز به آب دارند تا بدن سالم و سرزنده‌ای داشته باشند به همین دلیل ایجاد یک حوضچه کوچک در محیط پرورشی بسیار ضروری است و در حد امکان سعی کنید با استفاده از یک دستگاه هوادهی در فصل زمستان از یخ زدن بخشی از حوضچه جلوگیری کنید تا آب لازم برای ادامه زندگی قوها فراهم شود. آها نیازی به مسکن روی آب ندارند و اگر سایه‌بان یا خانه چوبی برای آنها بسازید هم وقت و هم هزینه خود را تلف‌کرده‌اید چون قوها تمایلی به محصور شدن در یک جا ندارند. قوها به یک سرپناه خشک هم نیاز دارند که حداقل باید همراه با سقف، سه دیوار آن پوشیده باشد و جهت قسمت باز نباید رو به شمال باشد.

قوهای توندرا و فریادکش انتخاب مناسبی برای نواحی سرد هستند و از طرف دیگر، قو سیاه برای آب‌وهوای گرم بهتر است. قوهای سیاه استرالیایی و گردن سیاه در آب‌وهوای سردتر نیاز به یک سرپناه دارند.

قوها نیاز به یک حصار مناسب دارند تا از شکار حیواناتی مانند روباه، راسو و حتی سگ درامان بمانند. جوجه قوها توسط کلاغ، ماهی‌خوار، لاک‌پشت، اردک‌ماهی و درنده‌های بزرگ نیز شکار می‌شوند به همین دلیل امنیت فضای داخلی محیط را با حصارهای مقاوم‌تر بالا ببرید.

یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید هنگام پرورش قو به آن توجه کنید این است که بعد از دست زدن به قوها، دست‌های خود را با آب و صابون بشویید. اجاره ندهید که افراد مسن یا کودکان قوها را لمس کنند یا ببوسند چون سالمونلا به‌راحتی توسط لمس پرندگان زنده، منتقل می‌شود. پرندگان به‌راحتی می‌توانند باکتری سالمونلا را حمل کنند ولی سالم به نظر برسند به همین دلیل تجهیزات و محیط پرورشی را به‌طور مرتب تمیز کنید.

 

آشنایی با شرایط نگهداری و جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو

جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو یکی از اقدامات ضروری برای توسعه کار پرورش است به همین دلیل عدم آشنایی با شرایط لازم برای نگهداری و جوجه‌کشی بعد از یک مدت باعث شکست پرورش‌دهنده می‌شود.

یکی از مشکلات اصلی جوجه‌کشی طبیعی این است که تولید تخم نطفه دار قو با فاصله انجام می‌شود و تقریباً 2 روز طول می‌کشد که یک تخم ایجاد شود پس تا تکمیل تعداد تخم یک کلاچ، تخم‌های نطفه دار قبلی شروع به رشد می‌کنند و زودتر از تخم‌های بعدی به جوجه تبدیل می‌شوند. قو ماده مجبور به جوجه‌کشی همه تخم‌ها است و تا زمان اتمام جوجه‌کشی، از لانه خارج نمی‌شود.

جوجه‌های خارج‌شده مجبور هستند بدون کمک مادر دنبال غذا بگردند و احتمال مرگ آنها به خاطر گرسنگی و غرق شدن در آب زیاد است. البته این موضوع مربوط به حیات‌وحش است و در محیط پرورشی، پرورش‌دهنده مسئول نگهداری از جوجه‌ها است ولی در کل جوجه‌کشی هم‌زمان تخم‌های کلاچ با استفاده از دستگاه جوجه‌کشی ایده بهتری است. در ادامه به اقدامات لازم برای حفظ قابلیت جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو در دوره نگهداری می‌پردازیم:

• تخم نطفه دار قو نباید بیشتر از 7 روز نگهداری شود چون به‌مرورزمان گاز کربنیک و آب محتویات تخم از منافذ پوسته خارج می‌شود و کمبود آب و گاز کربنیک باعث پایین آمدن راندمان و نرخ تبدیل می‌شود.
• دما و رطوبت ایده آل برای نگهداری تخم نطفه دار قو قبل از جوجه‌کشی به ترتیب 15 – 10 درجه سانتی‌گراد و 75 – 70 درصد است.

شرایط لازم برای یک جوجه‌کشی موفق

• دوره جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو 35 تا 36 روز است.
• درجه حرارت لازم برای رشد جنین، 38 درجه سانتی‌گراد است. اگر این میزان دما برای تخم نطفه دار قو تأمین نشود، واکنش شیمیایی لازم در داخل تخم اتفاق می‌افتد. اگر دما بیشتر از 40 درجه سانتی‌گراد باشد، جنین بعد از مدت کوتاهی دچار مرگ سلولی می‌شود. همچنین کمتر بودن دما هم رشد جنین را مختل می‌کند.
• رطوبت مناسب برای دوره جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو 58 تا 63 درصد است. جنین‌ها در روزهای پایانی به رطوبت بیشتری نیاز دارند تا راحت‌تر از پوسته جدا شوند.
• چرخش و تهویه از فاکتورهای مهم دیگر هستند که همه این‌ها دست‌به‌دست هم می‌دهند و جنین را به جوجه تبدیل می‌کنند. اگر دستگاه جوجه‌کشی مجهز به ترنر خودکار باشد، عمل چرخش با نظم دقیق‌تری انجام می‌شود ولی در غیر این صورت، شما مجبور به چرخاندن آنها هستید تا محتویات داخلی به دیواره پوسته نچسبند.
• نور آزمایی یکی از اقدامات مهم دوره جوجه‌کشی تخم نطفه دار قو است که باید با دقت زیادی انجام شود چون تخم‌های بدون نطفه با قرار گرفتن در معرض رطوبت و حرارت فاسد می‌شوند و گازهای خطرناکی تولید می‌کنند که به جنین آسیب می‌رساند. بهتر است از روز 10 ام به بعد نسبت به نور آزمایی اقدام کنید تا رشد سلولی بیشتر قابل‌تشخیص باشد.

 

پاسخ‌دهی به چند سؤال رایج در مورد قو

 

آیا استفاده از نان برای تغذیه قو کار درستی است؟

نان کپک‌زده هرگز نباید در رژیم غذایی قو قرار بگیرد ولی ترکیب نان با دیگر مواد غذایی توصیه‌شده هیچ مشکلی ندارد.

آیا قوها می‌توانند بیش‌ازحد غذا بخورند؟

نه قوها موجودات حریصی نیستند و فقط آنچه را که لازم دارند، می‌خورند.

آیا بالا رفتن یک پای قو، طبیعی است؟

بله بخش بزرگی از پا برای کنترل درجه حرارت بدن بکار می‌رود. هنگامی‌که یک قو پای خود را بالا می‌برد می‌خواهد از گرمای خورشید استفاده کند.

آیا قوها هرسال تخم‌گذاری می‌کنند؟

بله بااینکه تعداد تخم‌ها تولیدشده در هرسال، به‌مرورزمان کمتر می‌شود ولی تخم‌گذاری آنها هرسال ادامه دارد.

جوجه‌ها تا چه مدت کنار والدینشان زندگی می‌کنند؟

معمولاً تا 6 ماه بعد از تولد در کنار خانواده خود زندگی می‌کنند.

چگونه می‌توان جنس نر و ماده را از هم تشخیص داد؟

بهترین راه برای این کار مراجعه به دامپزشکی است؛ اما یک نشانه دیگر این است که زائده گوشتی موجود در بالای منقار مربوط به جنس نر برجسته‌تر است.

آیا قوها روی زمین می‌خوابند یا روی آب؟

هر دو. آنها می‌توانند روی یک پا ایستاده یا به حالت شناور روی آب بخوابند. قوها هنگام خواب روی آب معمولاً سرشان را به پشت بال جمع می‌کنند.

قوها از چه سنی شروع به جفت‌گیری می‌کنند؟

یک قو 4 ساله، عضو بالغ گله است و به‌عنوان بزرگ‌سال قلمداد می‌شود. بعدازاین سن، قوها به دنبال یک همسر هستند تا ادامه زندگی خود را به‌صورت جفت بگذرانند.

نتیجه‌گیری

تخم نطفه دار قو برای تبدیل به جوجه نیاز به شرایط خاصی دارد که نادیده‌گیری آنها چیزی جر ضرر اقتصادی در پی نخواهد داشت. اگر به پرورش این پرنده زیبا علاقه‌مند هستید، ابتدا در مورد تغذیه، میزان سرمایه لازم و محیط استاندارد تحقیق کنید و سپس با بررسی همه موارد، کار خود را شروع کنید. بااینکه این پرنده چهره بسیار ملایم و آرامی ‌دارد ولی در برخی از شرایط خاص مانند جفت‌گیری یا احساس خطر بسیار پرخاشگر می‌شود و شما به‌عنوان یک پرورش‌دهنده باید آمادگی لازم برای برخورد مناسب با این رفتارها را داشته باشید. بیشترین چیزی که باید به آن دقت داشته باشید این است که زندگی این پرنده‌ها وابسته به آب است و دوست دارند بیشتر وقت خود را روی آب بگذرانند پس در مورد اندازه مناسب و تمیزی حوضچه محیط نگهداری اطمینان حاصل کنید تا قوهای سالمی پرورش دهید.

خرید تخم نطفه دار قو:

ابتدا با بررسی بازارهای محلی شروع کنید و سپس به کمک افراد مجرب در مورد مرکز فروش مناسب برای تهیه تخم قو اطمینان حاصل کنید. تخم‌های نطفه دار شرکت تخم نطفه دار داتکام تحت شرایط کاملاً بهداشتی و استاندارد جمع‌آوری و نگهداری می‌شوند. بسته‌بندی محصولات این شرکت با استفاده از تجهیزات ضدعفونی شده انجام می‌شود و این ویژگی‌ها باعث می‌شود که تخم‌ها تحت تأثیر هیچ‌گونه آلودگی خارجی قرار نگیرند.

برای تهیه مرغوب‌ترین تخم نطفه دار قو و همچنین جهت دریافت راهنمایی برای پرورش و نگهداری قو می‌توانید با مشاوران و کارشناسان باتجربه شرکت تخم نطفه‌دار داتکام تماس حاصل فرمایید.

شماره تماس: 09101410854

 

منابع

ویکی پدیا